C1.2 Wasannin Dandali

C1.2 Wasannin Dandali

Ɗalibai su ba da bayanin wasannin dandali, su tantance wasannin dandali sannan su fito da fa’idojin wasannin dandali. A yi amfani da hotuna da talabijin da bidiyo da kaset da litattafai da dandali wajen koyar da ɗalibai. Daga ƙarshen darasi, ɗalibai su amsa tambayoyi.

 

Bayanin Wassanin Dandali

Wasan dandali wasa ne da ake gada iyaye da kakanni domin nishadi da kuma fadakar da juna dangane da yadda rayuwar yau da gobe ke tafiya a cikin al’umma. Irin wannan wasa ana gudanar da shi a dandali, inda mutane maza da mata, yara da manya ke zagaye ‘yan wasa domin su yi kallo. Ga wasu daga cikin misalan wasannin dandali:

1.    Wasan ɗan akuyana

2.    Tafa-tafa

3.    Carmangade

4.    Asha ruwan tsuntsaye

5.    Tsalle-tsalle

 

Bayanin Wasannin Dandali

Ga bayanin yadda ake gudanar da wasu daga cikin wasannin dandali:

Wasan Shaɗi

Ana yin wannan wasan shaɗi a dandali inda maza da mata, yara da manya kan zagaye ‘yan wasa domin kallon yadda ake gudanar da wasa.

Wasan shaɗi yana ɗaya daga cikin bukukuwan Ƙasar Hausa. Wasa ne da Fulani ke yin sa. Babbar manufar wannan wasa ita ce nuna jarumtaka. Fulani suna ganin saurayin da bai yi shaɗi ba a matsayin rago.

Ana yin shaɗi ne ta hanyar duka da bulalar da sai dabbobi kamar jakai da makamantansu za a iya duka da ita su zauna lafiya. Matashi Bafulatani zai cire rigarsa, sai ya zauna ko a kan turmi, ko ya dogara ƙafa ɗaya a kan wani, da makamantansu. Sai abokin shaɗinsa ya samo bulala itacen tsamiya ya riƙa buga masa, shi kuma yana tsaye. Idan ya jure wannan bulala zuwa adadin da ya ɗauka; wasu sukan ɗauki biyu har zuwa goma sha biyu, wasu ma har fiye, to sukan samu kwarjini a wajen maza sannan kuma su samu farin jini a wajen mata fulani 'yan'uwansu.

 

Wasan Dambe

Ana yin wannan wasan dambe a dandali inda maza da mata, yara da manya kan zagaye ‘yan wasa domin kallon yadda ake gudanar da wasa.

Dambe wasa ne na gargajiya da ake yi a Ƙasar Hausa. Mahauta su suka keɓanta da wannan wasa na dambe. Ana yin wannan wasa ne domin nuna jarumtaka. Duk saurayin da bai yi dambe ba, mahauta ‘yan’uwansa suna kallonsa a matsayin rago, har takan kai ma ga matar aure ta yi masa wahala.

Ana yin wannan wasa ne na dambe ta hanyar bugun juna da naushi da kuma harbi da ƙafa. An fi yin wannan wasa a lokutan kaka wato ƙarshen damina. Duk wanda aka nusa ya kai ƙasa to an yi kisa kenan wato an kai wani ƙasa.

  

Wasan Kokowa

Ana yin wannan wasan kokowa a dandali inda maza da mata, yara da manya kan zagaye ‘yan wasa domin kallon yadda ake gudanar da wasa.

Kokawa wasa ne da ake yi a Ƙasar Hausa, musamman a lokutan kaka. Manoma su suka fi yin wannan wasa. Suna da makaɗansu na musamman. Daga cikin makaɗan maza akwai masu kiɗan kokawa.

Ana gudanar da wannan wasa ne a zamanin baya domin nuna ƙarfi da fasaha ko dabara. Saurayin da ke jin ƙarfinsa ya kai, ko wayonsa ya kai, sai ya yi ɗamara ya tafi fagen kokawa ya je ya tari daidai da shi, su yi ta bugawa har sai an samu wanda ya kada wani.

Fa’idojin Wasannin Dandali

·       Yin wasannin dandali yana ƙasa ƙoshin lafiya da ƙarfi.

·       Yin wasanni yana sa ’yan wasa su kasance da hadin kai da kamewa da sanya haɗin kai tsakanin ‘yan wasa musamman waɗanda suke gida ɗaya a cikin wasa.

·       Yin wasanni yana kara dankon abokantaka, ya sa abokan wasa su kasance tare. 

·       Yin wasanni yana sa mutum farin ciki da motsa jiki da taimakawa wajen koyon yadda ake kasancewa cikin tawali’u, da juriya da kuzari.

 

Aikin Aji

1.    Ba da bayanin wasannin dandali da aka nazarta a cikin aji.

2.    Fito da fa’idojin wasannin dandali guda uku.